Uprawnienia budowlane
Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, zwaną dalej „uprawnieniami budowlanymi”, wydaną przez organ samorządu zawodowego.
Warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest zdanie egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej.
Uprawnienia budowlane mogą być udzielane: do projektowania lub do kierowania robotami budowlanymi lub łącznie do projektowania i kierowania robotami budowlanymi, w następujących specjalnościach:
– konstrukcyjno – budowlanej,
– inżynieryjnej mostowej,
– inżynieryjnej drogowej,
– inżynieryjnej kolejowej w zakresie kolejowych obiektów budowlanych,
– inżynieryjnej kolejowej w zakresie sterowania ruchem kolejowym,
– inżynieryjnej hydrotechnicznej,
– inżynieryjnej wyburzeniowej,
– instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych,
– instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych,
– instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
PRAKTYKA ZAWODOWA
1) Praktyka zawodowa odbywana jest po ukończeniu wyższej uczelni lub trzeciego roku studiów, z wyłączeniem praktyki objętej programem studiów.
2) Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca polegająca na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierunkiem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane bez ograniczeń we właściwej specjalności techniczno-budowlanej i będącej czynnym członkiem samorządu zawodowego, a w przypadku odbywania praktyki za granicą – pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia odpowiednie w danym kraju.
Uwaga. Wykonywanie projektu wykonawczego nie jest zaliczane do praktyki na uprawnienia budowlane w zakresie projektowania. (stanowisko PIIB i orzecznictwo WSA m.in. wyrok VI SA/Wa 600/14)
Uwaga
- kierującym praktyką na budowie powinien być kierownik budowy lub kierownik robót, a praktyką przy sporządzaniu projektów – projektant (autor projektu);
- do praktyki zawodowej nie zalicza się pracy wykonywanej pod kierunkiem inspektora nadzoru inwestorskiego i sprawdzającego projekt;
- osoby posiadające uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie lub nadane na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego1975 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, a posiadające w treści uprawnień pojęcia „o powszechnie znanych rozwiązaniach” mogą kierować praktyką zawodową w przypadku, gdy kandydat na uprawnienia budowlane będzie ubiegał się o uprawnienia w ograniczonym zakresie.
3) Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych w organach nadzoru budowlanego. Dwa lata pracy przy wykonywaniu czynności inspekcyjno-kontrolnych uznaje się za rok pracy na budowie.
4) Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się pracę w organach administracji rządowej albo jednostek samorządu terytorialnego realizujących zadania zarządcy drogi publicznej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych oraz techniczno-organizacyjnych w wymiarze stanowiącym nie więcej niż połowę wymaganego okresu.
DOKUMENTOWANIE PRAKTYKI ZAWODOWEJ
W związku z uchyleniem aktu wykonawczego, jakim jest rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, poz. 578 z późn. zmianami) oraz z wejściem w życie w dniu 25 września 2014 r. rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. 2014 poz. 1278), zmianie ulega sposób dokumentowania praktyki.
Na podstawie § 3 ust. 7 pkt.1 ww rozporządzenia, praktyka zawodowa odbywana po 25 września 2014r. jest dokumentowana w formie oświadczenia osoby kierującej praktyką, wraz z załącznikami: zbiorczym zestawieniem odbytej praktyki zawodowej, kopią uprawnień i zaświadczeniem o członkostwie w OIIB – osoby kierującej praktyką zawodową.
Wzory oświadczenia i zestawienia zbiorczego określa załącznik nr 1 do ww rozporządzenia.
Uwaga
Należy starannie wypełnić zestawienia zbiorcze odbytej praktyki zawodowej a w szczególności:
1) zadbać o potwierdzenia osób nadzorujących praktykę zawodową na każdej wypełnionej stronie zestawienia (potwierdzenie to powinno znajdować się na dole tekstu),
2) określić funkcję techniczną oraz opisać czynności wykonywanych przy projektach lub na budowie (określenie tylko funkcji technicznej np.: inżynier budowy bez opisu czynności jest niewystarczające),
W oświadczeniu potwierdzającym odbycie praktyki zawodowej, powinny być wypełnione wszystkie pola oraz należy :
- określić samodzielną funkcję techniczną osoby składającej oświadczenie,
- określić, czy praktykant uczestniczył w pracach projektowych, czy pełnił funkcję techniczną na budowie,
- wskazać okręgową izbę inżynierów budownictwa, do której należy osoba składająca oświadczenie.
Wpisy dokonane w książce praktyki i potwierdzone przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, pod kierownictwem której odbywana była praktyka, przed dniem 25 września 2014, dokumentują praktykę rozpoczętą przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Powyższy przepis stosuje się do wpisów dokonanych w książce praktyki, które nie zostały potwierdzone przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, pod kierownictwem której odbywana była praktyka, przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, jeżeli zostaną one potwierdzone przez tę osobę w terminie 21 dni od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE SAMODZIELNYCH FUNKCJI TECHNICZNYCH W BUDOWNICTWIE ZAWARTE SĄ W NASTĘPUJĄCYCH AKTACH PRAWNYCH
- ustawa z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. 2024 r., poz. 725) )
- rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie na podstawie art. 16 ustawy z dnia 7 lipca 1994 – Prawo Budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 z późniejszymi zmianami)
- ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (t.j. Dz. U. 2023, poz. 551).
Regulaminy :
- Regulamin postępowania kwalifikacyjnego w sprawie nadawania uprawnień budowlanych.
- Regulamin przeprowadzania egzaminów i nadawania uprawnień budowlanych.
- Szczegółowy program egzaminów na uprawnienia budowlane.
- Wykaz przepisów i obowiązujący zakres ich znajomości na uprawnienia budowlane.
- Przykładowe pytania na egzamin testowy na uprawnienia budowlane.
Powyższe regulaminy i informacje dostępne są na stronie internetowej PIIB / www.piib.org.pl/